تأثیر کمپوست، ورمی کمپوست و خاک اره سپیدار بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی لوبیا چیتی phaseolus vulgaris l.)) رقم صدری تحت تنش فلزات سنگین

تأثیر کمپوست، ورمی کمپوست و خاک اره سپیدار بر رشد و خصوصیات فیزیولوژیکی لوبیا چیتی phaseolus vulgaris l.)) رقم صدری تحت تنش فلزات سنگین چکیده تأثیر سمیت فلزات سنگین بر موجودات زنده یک نگرانی بزرگ جهانی است، سلسله گیاهان نیز از اثرات مضر قرارگیری در معرض فلزات سنگین مستثنی نیستند. کاربرد کمپوست، ورمی کمپوست و خاک اره جهت کاهش اثرات سمی فلزات سنگین، افزایش جذب و حذف آن ها از خاک به عنوان گزینه ای مناسب مطرح می باشد. بدین منظور این مطالعه با هدف بررسی برهمکنش فلزات سنگین و ترکیبات آلی بر خصوصیات فیزیولوژیک و بررسی تأثیر غلظت های انواع فلزات سنگین بر جوانه زنی لوبیا چیتی (رقم صدری) اجرا گردید. آزمایش جوانه زنی به صورت طرح کاملا تصادفی در پنج تکرار شامل غلظت های مختلف نیترات کادمیوم، نیکل و سرب و سولفات مس (25، 50، 75 و 100 میلی گرم در لیتر) و یک تیمار شاهد انجام شد. آزمایش گلخانه ای به صورت فاکتوریل و در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با سه تکرار اجرا گردید. عامل اول شامل پنج سطح فلزات سنگین (شاهد، نیترات کادمیوم، نیترات سرب، نیترات نیکل و سولفات مس با غلظت 50 میلی گرم بر کیلوگرم خاک) و عامل دوم شامل ترکیبات آلی در چهار سطح (شاهد، کمپوست، ورمی کمپوست و خاک اره) بود. نتایج بخش جوانه زنی نشان داد که بیشترین سرعت و درصد جوانه زنی بذر در تیمار شاهد و کمترین آن ها در تیمار 100 میلی گرم در لیتر نیترات سرب بود. در مقایسه با شاهد، کاهش معنی داری در وزن خشک ساقه چه با افزایش غلظت فلزات سنگین مشاهده شد. نتایج مربوط به آزمایش گلخانه ای نشان داد که کادمیوم منجر به کاهش تعرق، قندهای محلول، غلاف در بوته، دانه در غلاف و وزن صد دانه و افزایش پرولین شد که کاربرد ورمی کمپوست و خاک اره باعث افزایش قندهای محلول، کاربرد کمپوست و ورمی کمپوست باعث کاهش پرولین و افزایش وزن صد دانه و استفاده از ورمی کمپوست باعث افزایش تعداد غلاف در بوته شد. کاربرد نیترات کادمیوم، نیترات نیکل و سولفات مس فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی کاتالاز و سوپراکسید دیسموتاز را افزایش دادند؛ در حالیکه کاربرد ورمی کمپوست فعالیت آن ها را کاهش داد. در سطح نیترات سرب استفاده از کمپوست، ورمی کمپوست و خاک اره منجر به کاهش محتوای پرولین گردید، هم چنین کاربرد ورمی کمپوست و خاک اره باعث کاهش نشت الکترولیت ها شد. در گیاه لوبیا چیتی غلظت کادمیوم، نیکل و مس در بافت ریشه بیشتر از بافت شاخساره بود. کلید واژگان: فلزات سنگین ، جوانه زنی، خاک اره، ترکیب های آلی، آنزیم های آنتی اکسیدان